انواع گیربکس اتوماتیک
خلاصه این مطلب:
در گیربکس اتوماتیک تورک کانورتر، شفت خروجی با شفت ورودی به وسیله تورک کانورتر وصل شده است و تعیین سرعت خروجی به وسیله صفحات فریکشن در داخل تورک کانورتر انجام می‌شود. برای تعویض دنده، یک کلاچ هیدرولیکاستفاده می‌شود که با فشار دادن روغن به آن، باعث جدا شدن یا وصل شدن شافت خروجی به شافت ورودی می‌شود. در واقع، در هر دنده جدید، یک کلاچ جدید فعال می‌شود و کلاچ قبلی غیرفعال می‌شود. این عملیات توسط یک مدار الکترونیکی کنترل می‌شود که به صورت خودکار تعیین می‌کند کدام کلاچ فعال باشد و کدام کلاچ غیرفعال باشد.
گیربکس اتوماتیک یک نوع گیربکس خودرو است که با استفاده از سیستم‌های الکترونیکی و هیدرولیکی، تغییر دنده‌های خودکار را انجام می‌دهد. گیربکس اتوماتیک به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود:
1.گیربکس اتوماتیک تورک کانورتر (Torque Converter Automatic Transmission): این نوع گیربکس یک نوع گیربکس اتوماتیک است که در بسیاری از خودروهای سنگین و شاسی بلند استفاده می‌شود. در این نوع گیربکس، تغییر دنده‌ها بوسیله تورک کانورتر انجام می‌شود که در واقع یک محفظه روغنی با دو پمپ و یک توربین است که باعث تغییر دنده‌های خودکار خودرو می‌شود.
تورک کانورتر در واقع یک محفظه روغنی است که دو پمپ دارد. یک پمپ، روغن را از محفظه خارج می‌کند و یک پمپ دیگر، روغن را وارد محفظه می‌کند. تورک کانورتر همچنیندارای توربینی است که با انتقال نیروی موتور به توربین، باعث چرخش توربین می‌شود. با چرخش توربین، روغنی که در محفظه به وجود می‌آید، به پمپ برمی‌گردد و در این مرحله، روغن با فشار بالا و سرعت بیشتر به توربین منتقل می‌شود که باعث چرخش آن می‌شود.
در گیربکس اتوماتیک تورک کانورتر، شفت خروجی با شفت ورودی به وسیله تورک کانورتر وصل شده است و تعیین سرعت خروجی به وسیله صفحات فریکشن در داخل تورک کانورتر انجام می‌شود. برای تعویض دنده، یک کلاچ هیدرولیکاستفاده می‌شود که با فشار دادن روغن به آن، باعث جدا شدن یا وصل شدن شافت خروجی به شافت ورودی می‌شود. در واقع، در هر دنده جدید، یک کلاچ جدید فعال می‌شود و کلاچ قبلی غیرفعال می‌شود. این عملیات توسط یک مدار الکترونیکی کنترل می‌شود که به صورت خودکار تعیین می‌کند کدام کلاچ فعال باشد و کدام کلاچ غیرفعال باشد.
نکته مهم در مورد گیربکس اتوماتیک تورک کانورتر، مصرف سوخت بالای آن است. با توجه به این که تورک کانورتر همیشه در حال چرخش است و انرژی بیشتری را مصرف می‌کند، مصرف سوخت بیشتری نسبت به گیربکس‌های دیگر دارد. همچنین، تاخیر در تعویض دنده نیز ممکن است باعث افت کارایی خودرو شود. با این حال، گیربکس اتوماتیک تورک کانورتر به دلیل عملکرد قوی، پایداری و راحتی در کار با خودرو، محبوبیت بالایی در بین رانندگان خودروهای سنگین و شاسی بلند دارد.
2. گیربکس اتوماتیک دوگانه (Dual Clutch Automatic Transmission): این نوع گیربکس یک نوع گیربکس اتوماتیک است که در خودروهای پرقدرت و سریع استفاده می‌شود. در این نوع گیربکس، دو سیستم دوگانه کلاچ برای تعویض دنده‌ها وجود دارد که به صورت همزمان عمل می‌کنند. یک سیستم کلاچ برای دنده‌های فرد و سیستم دیگر برای دنده‌های زوج است. همچنین، در این نوع گیربکس اتوماتیک، سیستم کنترل الکترونیکی باعث تنظیم سرعت و توان خودرو می‌شود.
در گیربکس اتوماتیک دوگانه، دو چرخشگر همبسته با دو کلاچ دوگانهوجود دارد. هنگامی که گیربکس در حال حرکت است، کلاچ فعال شده در دنده فعلی، قطع و کلاچ فعال شده در دنده بعدی، وصل می‌شود. در این حین، چرخشگر غیرفعال شده در دنده فعلی، قطع و چرخشگر فعال شده در دنده بعدی، به کمک کلاچ، به شفت خروجی وصل می‌شود. با این عملیات، دنده جدید انتخاب شده و سرعت خودرو تغییر می‌کند.
گیربکس اتوماتیک دوگانه به دلیل عملکرد سریع و قدرتمند، در خودروهای پرقدرت و سریع مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر این، به دلیل فعالیت همزمان کلاچ‌ها، تعویض دنده در این نوع گیربکس، بسیار سریع و صاف است. همچنین، سیستم کنترل الکترونیکی در گیربکس اتوماتیک دوگانه، باعث بهبود کارایی و کاهش مصرف سوخت خودرو می‌شود.
نکته مهم در مورد گیربکس اتوماتیک دوگانه، هزینه بالای تعمیر و نگهداری آن است. به دلیل پیچیدگی سیستم کلاچ دوگانه و سیستم کنترل الکترونیکی پیشرفته، تعمیر و نگهداری گیربکس اتوماتیک دوگانه نسبت به سایر نوع گیربکس‌ها، بسیار گران‌تر است. همچنین، در برخی ازمدل‌ها، تاخیر در تعویض دنده نیز ممکن است باعث افت کارایی خودرو شود. با این حال، گیربکس اتوماتیک دوگانه به دلیل عملکرد قوی و صاف، در خودروهای پرقدرت و سریع، محبوبیت بالایی دارد..
علاوه بر این دو نوع اصلی، گیربکس اتوماتیک به نوع دیگری که با نام CVT (Continuously Variable Transmission) شناخته می‌شود، معروف است. گیربکس CVT یا Continuously Variable Transmission، یک نوع گیربکس اتوماتیک است که در بسیاری از خودروهای کوچک و اقتصادی استفاده می‌شود. در این نوع گیربکس، تغییر دنده‌ها بوسیله یک باند فولادی و دو صفحه فریکشن انجام می‌شود که باعث تغییر نسبت دنده‌های خودرو می‌شود.
در گیربکس CVT، هیچ دنده‌ای وجود ندارد و به جای آن، دو صفحه فریکشن و یک باند فولادی برای انتقال نیرو به شفت خروجی استفاده می‌شود. باند فولادی به شفت خروجی وصل شده است و دو صفحه فریکشن به دو سیمپلر وصل شده‌اند.وقتی که خودرو در حرکت است، باند فولادی در حال چرخش است و باعث چرخش دو صفحه فریکشن می‌شود. با تغییر فاصله بین دو صفحه فریکشن، نسبت دنده‌ها تغییر می‌کند و سرعت خودرو افزایش یا کاهش می‌یابد. سیستم کنترل الکترونیکی به صورت خودکار فاصله بین دو صفحه فریکشن را تنظیم می‌کند و به این ترتیب، نسبت دنده‌ها تغییر می‌کند.
یکی از مزیت‌های گیربکس CVT، تغییر نسبت دنده‌ها به صورت بی‌درنگ و صاف است و هیچگونه تکان نخوردن در حین تغییر دنده وجود ندارد. همچنین، این نوع گیربکس به دلیل عدم وجود دنده و تغییر نسبت بین صفحات فریکشن، در مصرف سوخت نیز صرفه‌جویی می‌کند. همچنین، گیربکس CVT در حداقل سرعت و توان خروجی، به دلیل عدم وجود دنده، عملکرد بهتری نسبت به گیربکس‌های دیگر دارد.
نکته مهم در مورد گیربکس CVT، عدم پشتیبانی برای خودروهای سنگین و پرقدرت است. به دلیل عدم توانایی در انتقال توان بالاتر، گیربکس CVT در خودروهای سنگین و پرقدرت معمولاً استفاده نمی‌شود. علاوه بر این، بعضویت هزینه بالای تعمیر و نگهداری نیز می‌تواند یک نکته مهم باشد. برخی از گیربکس‌های CVT نیز به دلیل پیچیدگی و عدم قابلیت تعمیر، در صورت خرابی، نیاز به تعویض کامل دارند. با این حال، گیربکس CVT به دلیل صفحات فریکشنی که به صورت صاف و بی‌درنگ تغییر نسبت دنده را انجام می‌دهند، در خودروهای اقتصادی و کوچک، به عنوان گزینه‌ای محبوب برای گیربکس اتوماتیک در بازار خودرو استفاده می‌شود.
هر کدام از این نوع گیربکس‌ها، ویژگی‌های خاص خود را دارند و برای شرایط و نیازهای مختلف، مناسب هستند. برای انتخاب گیربکس اتوماتیک مناسب برای خودرو، بهتر است با توجه به نوع خودرو و نیازهای شما، با تعمق به تحلیل و مقایسه ویژگی‌ها و عملکرد هر نوع گیربکس، تصمیم گیری کنید.
گیربکس اتوماتیک مناسب
گیربکس اتوماتیک، برای افرادی که به دنبال راحتی و آسایش در رانندگی هستند، گزینه مناسبی است. در زیر، مواردی که بهتر است در نظر بگیرید تا گیربکس اتوماتیک را در خودروی خود انتخاب کنید، آورده شده است:
1. رانندگی شهری: در شهرها با ترافیک سنگین، گیربکس اتوماتیک بسیار مناسب است. به دلیل عدم نیاز به تغییر دنده های مکرر، رانندگی در شرایط ترافیکی سنگین کار راحتی خواهد بود.
2. رانندگی در خیابان‌های بلند: خیابان‌های بلند و کوهستانی، نیاز به تغییر دنده های مکرردارند و در اینجا گیربکس اتوماتیک می‌تواند بسیار مفید باشد. با این گیربکس، خودرو به طور خودکار به دنبال شیب خواهد رفت و نیاز به تغییر دنده نخواهد بود.
3. رانندگی در مسیرهای طولانی: گیربکس اتوماتیک برای رانندگی در مسیرهای طولانی بسیار مناسب است. در این مسیرها، تغییر دنده های مکرر می‌تواند خسته کننده باشد و با گیربکس اتوماتیک، رانندگی راحت تر خواهد بود.
4. رانندگی در شرایط آب و هوایی سخت: در شرایط آب و هوایی سخت مانند باران، برف و یخ، گیربکساتوماتیک به دلیل عدم نیاز به تغییر دنده های مکرر، بسیار مناسب است. در این شرایط، تغییر دنده های دستی ممکن است مشکل ساز باشد و با گیربکس اتوماتیک، خودرو به طور خودکار به شرایط آب و هوایی سخت تطبیق خواهد کرد.
5. رانندگی برای افراد مبتدی: برای افرادی که تازه کار هستند و با رانندگی دستی آشنایی ندارند، گیربکس اتوماتیک گزینه مناسبی است. با این گیربکس، نیازی به یادگیری تغییر دنده های دستی نیست و رانندگی راحتی خواهد بود.
با این حال، برای افرادی که به دنبال رانندگی دستی و رانندگی سریع علاقه دارند، گیربکس دستی ممکن است گزینه بهتری باشد. همچنین، گیربکس اتوماتیک به دلیل پیچیدگی بیشتر و هزینه بالاتر تعمیر و نگهداری، ممکن است نیاز به هزینه بیشتری در طول عمر خودرو داشته باشد. با این حال، برای رانندگانی که به دنبال راحتی و آسایش در رانندگی هستند، گیربکس اتوماتیک گزینه خوبی است.